خلاصه فصل اول کتاب تدریس پژوهی دکتر ابوالفضل بختیاری

 

 

مقدمه

 

 

تدریس پژوهی الگویی برای بهسازی و بازاندیشی در فرهنگ آموزش و تدریس است که هسته اصلی فرآیند توسعه حرفه ای معلمان در ژاپن می باشد. در این الگو مدرسه و کلاس به اجتماع یادگیری تبدیل می شود و به معلمان و پژوهشگران و استادان یاری میرساند تا بر قابلیت های خود از طریق یادگیری یکدیگر بیفزایند.

 ویژگی های درس پژوهی :

1.        مبانی درس پژوهی یک الگوی بهسازی مستمر و بلند مدت است.
2.        درس پژوهی بطور مداوم بر یادگیری دانش آموزان متمرکز است.
3.        درس پژوهی نوعی همکاری گروهی و مشارکتی است.
4.        درس پژوهی بر بهبود مستقیم آموزش با توجه به شرایط تأکید دارد.

هدف های درس پژوهی :

هیث کوک (2010) معتقد است که هدف درس پژوهی بهبود فرآیند طراحی درس، بررسی و نوآوری در راهبردهای آموزشی، ارزیابی نتایج و بازخورد دادن به نظام و ارزیابی تفکر دانش آموزان می باشد که همگی از جمله صلاحیت های حرفه ای معلمان است.

 

به طور خلاصه سربین و کپ (2006) هدف های درس پژوهی را در موارد زیر خلاصه کرده اند:

 -        درک بهتر چگونگی یادگیری دانش آموزان از آنچه معلم تدریس می کند.

 -        خلق نتایج کاربردی و قابل استفاده برای معلمان دیگر در همان موضوع درسی

 -        بهبود و اصلاح تدریس از طریق پژوهش مشارکی و نظام مند

 ایجاد یک دانش آموزگری بر اساس آنچه معلمان از بحث کردن با یکدیگر بدست آورده اند.

  در این الگو فرآیند تغییر و تحول و بهبود و بهسازی عمل تدریس از کف کلاس درس شروع می شود، معلمان با همکاران (همتایان) خود به بازاندیشی عمل تدریس می پردازند، از هم یاد می گیرند و به یادگیری دانش آموزان توجه دارند.

پژوهش یاد شده مشمل بر سه مرحله ی طراحی، اجرا و ارزیابی است. به این معنا که معلمان در مرحله ی اول در فرآیندی مشارکتی به تفکر و طراحی موضوعی مشخص می پردازند و سپس در مرحله ی بعد آن را در یکی از کلاس های درس اجرا    می کنند در نهایت نیز به ارزیابی آن می پردازند و تأثیرات و نتایج آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهند. آنچه بیش از همه در سراسر این فرآیند جلب توجه می کند مشارکتی بودن فعالیت ها در مراحل مختلف طراحی ، اجرا و ارزیابی است.

                                     
منبع کتاب تدریس پژوهی دکتر ابوالفضل بختیاری